All about Bulky uterus(বিৱৰ্ধিত জৰায়ু)
- Published on May 10, 2023
Table of Contents
বিৱৰ্ধিত বা বাল্কি জৰায়ু কি
গৰ্ভাশয় অৰ্থাৎ জৰায়ু মহিলাৰ অংগৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ। এই জৰায়ুৰ পেশী শৰীৰৰ অন্যতম শক্তিশালী পেশী, তথাপি আমাৰ ভুল জীৱনশৈলীৰ অভ্যাসে অজানিতে ইয়াৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। আপোনাৰ জৰায়ুৰ মূল কাম হ’ল নিষিক্ত ডিম্বাণুটোক পুষ্টি প্ৰদান কৰা, যি ৰক্তবাহী নলীৰ পৰা পুষ্টি লাভ কৰে আৰু শেষত ভ্ৰূণত পৰিণত হয়। এনেকুৱা বহু বিষয় আছে যিয়ে আপোনাৰ জৰায়ুয়ে সঠিকভাৱে কাম নকৰাৰ কাৰণ হ’ব পাৰে ।
যাৰ ভিতৰত অনিয়মিত বা অধিক ঋতুস্ৰাৱ, জৰায়ুৰ ফাইব্ৰইড আদি অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে। প্ৰজনন ক্ষমতাৰ অভিজ্ঞতাৰ বাবে মহিলাসকলে জৰায়ুটো সুস্থ আৰু সবল কৰি ৰাখিব লাগে। জৰায়ু ফুলি উঠা বা বিৱৰ্ধিত হোৱাটো এনে এটা সমস্যা, য’ত মহিলাৰ জৰায়ুৰ আকাৰ স্বাভাৱিক আকাৰতকৈ ডাঙৰ হৈ পৰে। যাৰ বাবে গৰ্ভাৱস্থাত মহিলাসকলে বহু সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়। ফলত মহিলাসকলৰ বন্ধ্যাত্বৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়।
গৰ্ভাৱস্থাৰ বাহিৰেও স্বাভাৱিক অৱস্থাতো বহু সময়ত মহিলাৰ জৰায়ু ফুলি উঠে। কিন্তু স্বাভাৱিক অৱস্থাত জৰায়ুৰ আকাৰ বৃদ্ধি পোৱাটো এটা সমস্যাৰ বিষয়। জৰায়ু ফুলা এণ্ডোমেট্ৰিয়াছিছৰ লগত জড়িত। জৰায়ু ফুলাৰ বাবে গৰ্ভাৱস্থাত মহিলাসকলে বহু সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়। যদি এই সমস্যাৰ সময়মতে চিকিৎসা কৰা হয়, তেন্তে গুৰুতৰ অৱস্থাৰ পৰা হাত সাৰিব পাৰি।
বিৱৰ্ধিত জৰায়ুৰ লক্ষণ
জৰায়ুৰ আকাৰ বৃদ্ধিৰ বহুতো লক্ষণে দেখা দিব পাৰে। ইয়াৰ ভিতৰত মূলতঃ তলত উল্লেখ কৰা বিষয়সমূহ অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব পাৰে:-
- অনিয়মিত মাহেকীয়া
- পেটৰ তলৰ অংশৰ চাৰিওফালে বিষ
- মুখত শালমইনা বা তেনেজাতীয় ফোহা উঠা আৰু অত্যধিক চুলি গজা
- কৌষ্ঠকাঠিন্যৰ সমস্যা
- ৰক্তহীনতা হোৱা
- হঠাৎ ওজন বৃদ্ধি
- যৌন সম্পৰ্কৰ সময়ত বিষ
- দুৰ্বলতা আৰু ক্লান্তি
- পাচনতন্ত্ৰ আৰু বদহজমৰ সমস্যা
- জৰায়ু আৰু চাৰিওফালৰ অংগসমূহৰ ওপৰত চাপ
- ৰজোনিবৃত্তিৰ পিছতো যোনিৰ পৰা তেজ ওলোৱা
- সঘনাই প্ৰস্ৰাৱ কৰাৰ প্ৰয়োজন অনুভৱ কৰা
ওপৰৰ লক্ষণসমূহে জৰায়ু ফুলি উঠাৰ ইংগিত দিয়ে অৰ্থাৎ জৰায়ু ডাঙৰ হোৱাৰ বিষয়ে অৱগত হ’ব পাৰি। যদি আপুনি নিজৰ মাজতে এই লক্ষণসমূহৰ কোনো এটা অনুভৱ কৰে তেন্তে আপুনি বিশেষজ্ঞ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাৰ প্ৰয়োজন।
বিৱৰ্ধিত জৰায়ুৰ আঁৰৰ কাৰণ
জৰায়ু ফুলা বা বিৱৰ্ধিত হোৱাটো (Bulky Uterus) তলত দিয়া কাৰণত হব পাৰে:-
- এণ্ডোমেট্ৰিয়েল কেন্সাৰ
জৰায়ুৰ ভিতৰত হোৱা কৰ্কট ৰোগক এণ্ডোমেট্ৰিয়েল কেন্সাৰ বোলা হয়। এই ৰোগত আক্ৰান্ত মহিলাৰ জৰায়ুৰ ভিতৰত কিছুমান কোষ বাঢ়িবলৈ আৰম্ভ কৰে, যাৰ বাবে জৰায়ুৰ আকাৰ বাঢ়িবলৈ আৰম্ভ কৰে।
- সন্তানসম্ভৱা হোৱা
সাধাৰণতে জৰায়ুটো শ্ৰোণীত (Pelvis) ভালদৰে সোমাই থাকে। যেতিয়া এগৰাকী মহিলা গৰ্ভৱতী হয়, তেতিয়া তেওঁৰ মাজত বৃদ্ধি পোৱা শিশুটিয়ে প্ৰসৱৰ সময়লৈকে তেওঁৰ জৰায়ুৰ আকাৰৰ স্বাভাৱিক আকাৰতকৈ বেছি বৃদ্ধি পায়।
- ডিম্বাশয়ৰ চিষ্ট
ডিম্বাশয়ৰ চিষ্ট হ’ল কঠিন বা তৰল পদাৰ্থৰে ভৰা মোনা যিবোৰ ডিম্বাশয়ৰ পৃষ্ঠত বা ভিতৰত গঢ় লৈ উঠে। বেছিভাগ ডিম্বাশয়ৰ চিষ্টেই লক্ষণবিহীন আৰু সময়ৰ লগে লগে নিজে নিজে আঁতৰি যায়। কিন্তু কিছুমান ক্ষেত্ৰত এই গঠনৰ ফলত জৰায়ুৰ ঢাল খোৱাকে ধৰি বিভিন্ন স্বাস্থ্যজনিত জটিলতাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও এইবোৰে পেট ফুলা, মাহেকীয়াৰ সময়ত অত্যধিক ৰক্তক্ষৰণ, কঁকালৰ বিষ আৰু প্ৰস্ৰাৱ কৰাত অসুবিধাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
- পিচিঅ’এছ
পিচিঅ’এছ নামৰ চিকিৎসাজনিত অৱস্থাৰ ফলত জৰায়ুৰ আকাৰ বৃদ্ধি হ’ব পাৰে। হৰম’নৰ ভাৰসাম্যহীনতাৰ ফলত ঋতুচক্ৰ অস্বাভাৱিক আৰু এণ্ডোমেট্ৰিয়েল লাইনিং ছিগি যাব পাৰে। সাধাৰণতে ঋতুচক্ৰৰ সময়ত এণ্ডোমেট্ৰিয়েল লাইনিং ছিগি যায় যদিও কিছুমান মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত জৰায়ুৰ আৱৰণ ছিগি নাযায়, যাৰ ফলত জৰায়ু বৃদ্ধি হ’ব পাৰে।
- পেৰিমেনোপজ
পেৰিমেনোপজ হৈছে এগৰাকী মহিলাৰ জীৱনৰ সেই পৰ্যায় যেতিয়া তেওঁৰ শৰীৰ ৰজোনিবৃত্তিলৈ পৰিৱৰ্তিত হয়। এই পৰিৱৰ্তন কেইমাহমানৰ পৰা কেইবছৰমানলৈকে যিকোনো ঠাইতে থাকিব পাৰে আৰু এই সময়ছোৱাত এগৰাকী মহিলাৰ হৰম’নৰ মাত্ৰা উঠা-নমা কৰে। ইয়াৰ ফলত কিছুমান ক্ষেত্ৰত জৰায়ু বৃদ্ধি হ’ব পাৰে, কিন্তু সাধাৰণতে এইটো সাময়িকভাৱেহে হয়।
- ফাইব্ৰইড
জৰায়ু ফুলি উঠাৰ অন্যতম প্ৰধান কাৰণ ফাইব্ৰইড। ফাইব্ৰইডৰ সময়ত জৰায়ুত সৰু সৰু কলা উৎপন্ন হয়। ফাইব্ৰইড হৈছে সৰু সৰু গোট যিবোৰৰ ওজন কেইবা পাউণ্ড পৰ্যন্ত হ’ব পাৰে। এইসমূহ জৰায়ুৰ বেৰৰ কাষে কাষে পোৱা যায়।
- এডিন’মায়’ছিছ
এডিন’মায়’ছিছ হৈছে ফাইব্ৰইডৰ লক্ষণ অনুকৰণ কৰা অ-কেন্সাৰ অৱস্থা। ইয়াৰ ফলত জৰায়ুৰ আৱৰণ পোনপটীয়াকৈ জৰায়ুৰ পেশীবহুল বেৰৰ লগত সংযুক্ত হৈ থাকে। ঋতুচক্ৰৰ সময়ত পেশীৰ কোষৰ পৰা তেজ ওলায়, যাৰ ফলত বিষ আৰু জৰায়ু ফুলি উঠে।
বিৱৰ্ধিত জৰায়ুৰ চিকিৎসা
জৰায়ু ফুলি উঠা বা বিৱৰ্ধিত হোৱাৰ চিকিৎসা বহু ধৰণে কৰা হয়। চিকিৎসাৰ আগতে চিকিৎসকে জৰায়ু ফুলাৰ কাৰণ বুজি পায়, তাৰ পিছত তাৰ আধাৰত চিকিৎসা আৰম্ভ কৰে। যদি জৰায়ুৰ প্ৰদাহৰ কাৰণ ফাইব্ৰইড হয়, তেন্তে চিকিৎসকে জন্ম নিয়ন্ত্ৰণৰ বড়ি, যেনে ইষ্ট্ৰজেন আৰু প্ৰজেষ্টেৰন দিয়ে বা আই ইউ ডিৰ পৰামৰ্শ দিয়ে, কিন্তু যদি সমস্যা বেছি হয় তেন্তে লেপাৰ’স্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰৰ আশ্ৰয়ো ল’ব পাৰি।
আপুনি এই ক্ষেত্ৰত চিকিৎসকৰ সহায় ল’ব লাগিব, কিন্তু ঘৰতে নিজেও যত্ন ল’ব পাৰে। আপুনি কিছুমান কথাত বিশেষ মন দিব লাগিব, যেনে-
- নিজৰ জীৱনশৈলী সুস্থ কৰি ৰাখক
- স্বাস্থ্যকৰ খাদ্য গ্ৰহণ কৰক
- অধিক যোগাসন আৰু ব্যায়াম কৰক
- তৰল বস্তু সেৱন কৰক
- দৈনিক ফলৰ ৰস গ্ৰহণ কৰক
সুস্থ জৰায়ুৰ বাবে পৰামৰ্শ
দুৰ্বল জৰায়ুৰ ফলত সঘনাই গৰ্ভপাত হয়, আনহাতে শক্তিশালী জৰায়ু আপোনাৰ সামগ্ৰিক স্বাস্থ্য, উৰ্বৰতা আৰু দীৰ্ঘায়ুৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। যদি আপুনি সন্তান জন্ম দিব বিচাৰে তেন্তে এই প্ৰজনন অংগটো সুস্থ কৰি ৰাখিবলৈ সুষম আহাৰ গ্ৰহণ কৰা আৰু উপযুক্ত খাদ্য খোৱাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। গতিকে, ইয়াত আমি আপোনালোকক এনে কিছুমান খাদ্যৰ বিষয়ে জনাম, যিবোৰ আপোনাৰ জৰায়ু আৰু ডিম্বাশয়ৰ যত্ন লোৱাৰ বাবে অতি উত্তম।
- বাদাম আৰু গুটি
হৰম’নৰ সঠিক উৎপাদনৰ বাবে শৰীৰত বাদাম আৰু গুটিৰ প্ৰয়োজন। কাজু, আলমণ্ড, আখৰোট আৰু ফ্লেক্সচিডৰ দৰে বীজত প্ৰচুৰ পৰিমাণে ওমেগা-৩ ফেটি এচিড আৰু কলেষ্টেৰল থাকে। এই সকলোবোৰ পুষ্টিকৰ উপাদানে জৰায়ুৰ ফাইব্ৰইডৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰে, যিয়ে পাছলৈ জৰায়ুৰ কৰ্কট ৰোগৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰে।
- দুগ্ধজাত সামগ্ৰী
দুগ্ধজাত সামগ্ৰী যেনে দৈ, পনীৰ, গাখীৰ আৰু ঘিউত প্ৰচুৰ পৰিমাণে কেলচিয়াম আৰু ভিটামিন ডি থাকে, যিবোৰ জৰায়ুৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয়। যদিও কেলচিয়ামে আমাৰ হাড়বোৰ সুস্থ কৰি ৰখাত সহায় কৰে, কিন্তু ভিটামিন ডিয়েও জৰায়ুৰ ফাইব্ৰইডক নিয়ন্ত্ৰণত ৰখাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
- শাক-পাচলি
দুৰ্বল জৰায়ুক সবল কৰিবলৈ প্ৰচুৰ পৰিমাণে নেমু খাব লাগে।তদুপৰি সতেজ ফলমূল আপুনি যিমান পাৰে খাবলৈ চেষ্টা কৰিব। সেউজীয়া শাক-পাচলিয়ে আপোনাৰ জৰায়ুক শক্তিশালী কৰিব।গৰ্ভৱতী হ’বলৈ সতেজ শাক-পাচলি খাব লাগে
- ভিটামিন
গৰ্ভাৱস্থাত গ্ৰহণ কৰিবলগীয়া আন এটা জটিল পৰিপূৰক ফলিক এচিড যদিও ই প্ৰজনন ক্ষমতাতো সহায় কৰিব পাৰে। ভিটামিন ডি আৰু ফলিক এচিডৰ উপৰিও ইয়াৰ ভিতৰত ওমেগা-৩ ফেটি এচিড, ভিটামিন বি ১২, ভিটামিন ই, ভিটামিন চি, আইৰণ, জিংক আদি থাকিব পাৰে
- কেফেইন সেৱন কমাব লাগে
বৃহৎ মাত্ৰাৰ কেফেইনে জৰায়ুৰ ফাইব্ৰইড আৰু বেছি বেয়া কৰিব পাৰে কাৰণ ই ইষ্ট্ৰ’জেন উৎপাদন বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। ফাৰ্টিলিটি এণ্ড ষ্টাৰ্টিলিটিত প্ৰকাশিত এক গৱেষণাৰ মতে, যিসকল মহিলাই দৈনিক ৫০০ মিলিগ্ৰাম কেফেইন (চাৰি-পাঁচ কাপ কফিৰ সমতুল্য) সেৱন কৰে, তেওঁলোকৰ ঋতুচক্ৰৰ ফোলিকুলাৰ পৰ্যায়ত প্ৰতিদিনে এক কাপতকৈ কম কফি সেৱন কৰা মহিলাতকৈ ৭০% বেছি ইষ্ট্ৰ’জেন উৎপন্ন হয়।
- অধিক সক্ৰিয় হওক
যদি আপোনাৰ কোনো কাম আছে য’ত আপুনি দীৰ্ঘ সময় বহি থাকে, তেন্তে ইয়াৰ ফলত আপোনাৰ জৰায়ুলৈ তেজৰ সোঁতত কম হ’ব পাৰে। লৰচৰ কৰিবলৈ সঘনাই থিয় হৈ বা খোজ কাঢ়িবলৈ বিৰতি লওক। সম্ভৱ হ’লে এই বিৰতিবোৰত মানসিক শান্তিৰ কাম অন্তৰ্ভুক্ত কৰক। মানসিক চাপ হ্ৰাস কৰাটো এটা সুস্থ জৰায়ু গঢ়ি তোলাৰ আন এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ উপায়, আৰু এই দুটা ইটোৱে সিটোক ভালদৰে পৰিপূৰক কৰে।
- ব্যায়াম কৰক
আমেৰিকান জাৰ্নেল অৱ এপিডেমিঅ’লজিৰ এক অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে বিশেষকৈ প্ৰতি সপ্তাহত চাৰি ঘণ্টা ধৰি ব্যায়াম কৰাসকলৰ মাজত শাৰীৰিক কাৰ্য্যকলাপে জৰায়ুৰ ফাইব্ৰইডৰ বিকাশ হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
- ধূমপানৰ অভ্যাস পৰিহাৰ কৰক
একাধিক অধ্যয়নে প্ৰজনন ক্ষমতাৰ সমস্যাত ধূমপানক এক বৃহৎ বাধা হিচাপে আঙুলিয়াই দিয়ে। এটা অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে ই জৰায়ুৰ গ্ৰহণ ক্ষমতাত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। ধূমপান কৰাসকলৰ গৰ্ভধাৰণত বেছি সময় লাগে।
- মানসিক চাপ কমাওক
দীৰ্ঘদিনীয়া নিয়ন্ত্ৰণহীন মানসিক চাপেও শৰীৰৰ বিভিন্ন পৰিৱৰ্তনৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। ওজন বৃদ্ধিৰ পৰা আৰম্ভ কৰি শৰীৰত প্ৰদাহ হোৱালৈকে ঋতুস্ৰাৱ অনিয়মিত হোৱালৈকে জৰায়ুৰ স্বাস্থ্য হ্ৰাস কৰাৰ ক্ষেত্ৰত দীৰ্ঘদিনীয়া মানসিক চাপ এটা চিৰন্তন সমস্যা।
Related Posts
Written by:
Dr. Kalpana Jain
Consultant
Dr. Kalpana Jain, an experienced fertility expert, with nearly two decades of clinical practice. With a strong focus on providing compassionate and patient-oriented care, her expertise ranges from laparoscopy to reproductive ultrasounds in the field of fertility.
17+ years of experience
Guwahati, Assam
Our Services
Fertility Treatments
Problems with fertility are both emotionally and medically challenging. At Birla Fertility & IVF, we focus on providing you with supportive, personalized care at every step of your journey towards becoming a parent.Male Infertility
Male factor infertility accounts for almost 40%-50% of all infertility cases. Decreased sperm function can be the result of genetic, lifestyle, medical or environmental factors. Fortunately, most causes of male factor infertility can be easily diagnosed and treated.We offer a comprehensive range of sperm retrieval procedures and treatments for couples with male factor infertility or sexual dysfunction.
Donor Services
We offer a comprehensive and supportive donor program to our patients who require donor sperm or donor eggs in their fertility treatments. We are partnered with reliable, government authorised banks to source quality assured donor samples which are carefully matched to you based on blood type and physical characteristics.Fertility Preservation
Whether you have made an active decision to delay parenthood or are about to undergo medical treatments that may affect your reproductive health, we can help you explore options to preserve your fertility for the future.Gynaecological Procedures
Some conditions that impact fertility in women such as blocked fallopian tubes, endometriosis, fibroids, and T-shaped uterus may be treatable with surgery. We offer a range of advanced laparoscopic and hysteroscopic procedures to diagnose and treat these issues.Genetics & Diagnostics
Complete range of basic and advanced fertility investigations to diagnose causes of male and female infertility, making way for personalized treatment plans.Fertility Calculators
Empower your journey to parenthood with our fertility calculators. Accurate, personalized guidance for your fertility goals.