સર્વાઇકલ કેન્સર એ મહિલાઓમાં અસર કરતી સૌથી સામાન્ય કેન્સરના પ્રકારોમાંનું એક છે. જો કે, સકારાત્મક પાસું એ છે કે તે સૌથી વધુ ઉપચારક્ષમ કેન્સરના પ્રકારોમાંથી એક છે. હ્યુમન પેપિલોમાવાયરસ (HPV) માટે સ્ક્રીનિંગ દ્વારા સર્વાઇકલ કેન્સરની વહેલી તાપસ કરીને, વેક્સિન લેવાથી અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરીને આ રોગનું જોખમ ઘણી હદ સુધી ઘટાડી શકાય છે. જો કે, ઘણા નિવારણના વિકલ્પો હોવા છતાં, વિશ્વભરમાં મોટી સંખ્યામાં સ્ત્રીઓ દર વર્ષે આ રોગથી પીડાય છે. તેથી, આ રોગનો સામનો કરવા માટે જાગૃતિ અને જરૂરી માહિતી મહત્વપૂર્ણ છે. આ લેખમાં, આપણે સર્વાઇકલ કેન્સરના લક્ષણોથી લઈને તેની તપાસ, નિવારણ અને સારવાર સુધીના તમામ પાસાઓની ચર્ચા કરીશું.
સર્વાઇકલ કેન્સર શું છે?
સર્વાઇકલ કેન્સર તે સમયે થાય છે જ્યારે સર્વિક્સમાં અસામાન્ય કોષો અનિયંત્રિત રીતે વધવા લાગે છે. સર્વિક્સ એ ગર્ભાશયનો નીચેનો સાંકડો ભાગ છે જે ગર્ભાશયને યોનિ સાથે જોડે છે. સર્વાઇકલ કેન્સરનું મુખ્ય કારણ લાંબા ગાળા સુધી HPVના હાઈ-રિસ્ક સ્ટ્રેઇન દ્વારા ચેપ લાગવો. મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં, શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ આ વાયરસનો નાશ કરે છે. જો કે, કેટલીક સ્ત્રીઓમાં, આ વાયરસ લાંબા સમય સુધી રહી જાય છે. આ વાયરસ ગર્ભાશયના કોષોને અસામાન્ય રીતે બદલવાનું શરૂ કરે છે અને પછી આ બદલાવ સર્વાઇકલ કેન્સરનું રૂપ ધારણ કરે છે.
સર્વાઇકલ કેન્સર પર ધ્યાન આપવું શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
વિશ્વભરના આંકડાઓ જોતા, સર્વાઇકલ કેન્સર સ્ત્રીઓમાં જોવા મળતું ચોથું સૌથી સામાન્ય કેન્સર છે. દર વર્ષે, દસ લાખથી વધુ કેસ નોંધાય છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલ ડેટા મુજબ, વર્ષ 2022માં સમગ્ર વિશ્વમાં સર્વાઇકલ કેન્સરના 6 લાખ 60 હજાર કેસ નોંધાયા હતા અને તે જ વર્ષમાં 3 લાખ 50 હજાર મહિલાઓએ આ બીમારીને કારણે જીવ ગુમાવ્યો હતો. જે દેશોમાં આરોગ્ય સુવિધાઓ અથવા સ્ક્રીનિંગની વ્યવસ્થા મર્યાદિત છે, ત્યાં સામાન્ય રીતે આ કેન્સર એડવાન્સ સ્ટેજ પર પહોંચ્યા પછી જ ઓળખાય છે અને આ મોટી સંખ્યામાં મૃત્યુનું સૌથી મોટું કારણ છે. બીજી તરફ, જે દેશોમાં વેક્સિન અને સ્ક્રીનિંગ સિસ્ટમ છે, ત્યાં કેસ અને મૃત્યુની સંખ્યામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરને રોકવાની અસરકારક ઉપાયો છે, જેમાં HPV માટે વેક્સિનકરણ, તેમજ સ્ક્રીનિંગ અને અન્ય પગલાંનો સમાવેશ થાય છે. 2030 માં વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનનું લક્ષ્ય વ્યાપક વેક્સિનકરણ અને સ્ક્રીનિંગ કાર્યક્રમો દ્વારા સર્વાઇકલ કેન્સરને નિયંત્રિત કરવાનો છે.
શરીરમાં સર્વિક્સની ભૂમિકા
સર્વિક્સ પ્રજનન તંત્રમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. તે સ્પર્મસને ગર્ભાશય સુધી પહોંચવા માટે એક માર્ગ તરીકે કામ કરે છે, પિરિયડ્સ દરમિયાન માસિક રક્ત અહીંથી બહાર નીકળે છે અને બાળકના પ્રસવની સુવિધા માટે બાળજન્મ દરમિયાન વિસ્તરે છે. શરીરમાં તેના સ્થાન અને રચનાને કારણે, સર્વિક્સને ચેપનું ખૂબ જોખમ રહેલું છે અને તેથી તેમાં હ્યુમન પેપિલોમાવાયરસ દ્વારા ચેપ લાગવાની સંભાવના છે. આ સર્વિક્સમાં કેન્સર થવાનું સૌથી મોટું કારણ છે.
જો કે મોટાભાગના HPV સંક્રમણ તેમના આપમેળે મટી જાય છે, જો ચેપ રહે, તો તે સર્વિક્સના કોષોમાં કેન્સરનું કારણ બની શકે છે. જો યોગ્ય સમયે સારવાર ન કરવામાં આવે તો કેન્સર એડવાન્સ સ્ટેજ પર પહોંચી જાય છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરના લક્ષણો
ઘણી વખત સર્વાઇકલ કેન્સરના સ્પષ્ટ લક્ષણો પ્રારંભિક તબક્કામાં પકડી શકાતા નથી. જો કે, જેમ જેમ તે વધે છે તેમ તેમ વિવિધ પ્રકારના લક્ષણો દેખાવા લાગે છે. યોગ્ય સમયે આ લક્ષણોને ઓળખવા અને તબીબી સલાહ લેવી અસરકારક સારવારની શક્યતાઓ વધારે છે. તો ચાલો સમજીએ સર્વાઇકલ કેન્સરના લક્ષણો:
સર્વાઇકલ કેન્સરના સામાન્ય લક્ષણો
- અસામાન્ય બ્લિડીંગ
- દુર્ગંધ વાળું વજાઇનલ ડિસ્ચાર્જ
સર્વાઇકલ કેન્સરથી પીડિત મહિલાઓ યોનિમાંથી અસામાન્ય ડિસ્ચાર્જ નીકળતો જોઇ શકે છે. તે સામાન્ય કરતાં વધુ માત્રામાં થાય છે અને તેમાંથી એક અપ્રિય દુર્ગંધ આવે છે.
- પેલ્વિસમાં દુખાવો
પેલ્વિક એરિયામાં લાંબા સમય સુધી દુખાવો અથવા સંભોગ દરમિયાન દુખાવો એ પણ સર્વાઇકલ કેન્સરના લક્ષણો છે. ખાસ કરીને જ્યારે કેન્સર આગળના સ્ટેજ પર પહોંચે છે ત્યારે દુખાવો સ્પષ્ટ રીતે અનુભવી શકાય છે.
- પેશાબ અને શૌચ કરવામાં મુશ્કેલી
એડવાન્સ્ડ સ્ટેજમાં પહોંચ્યા પછી, સર્વાઇકલ કેન્સર નજીકના અવયવોમાં તેમજ બ્લેડર અથવા રેક્ટમમાં ફેલાવવાનું શરૂ કરે છે. જેના કારણે વારંવાર પેશાબ જવું પડે છે. લક્ષણો જેમ કે પેશાબ કરવામાં મુશ્કેલી, પેશાબમાં બ્લિડીંગ અથવા શૌચ કરવામાં મુશ્કેલી જેવા લક્ષણો જોવા મળી શકે છે.
- થાક લાગવો અને વજનમાં ઘટાડો
અસ્પષ્ટ રીતે અચાનક વજન ઘટવું અને ભારે થાક એ સર્વાઇકલ કેન્સરના એડવાન્સ્ડ સ્ટેજના લક્ષણો છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે આપણું શરીર આ બીમારી સામે લડવામાં શક્તિનો ઉપયોગ કરતું રહે છે.
ડૉક્ટર પાસે ક્યારે જવું જોઈએ?
જો તમને ઉપરોક્ત લક્ષણો જણાય તો તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો. કેન્સરના કિસ્સામાં, તેમાં વિલંબ કરવાનો અર્થ જોખમ વધારવું છે. જો કે, આવા લક્ષણો સર્વાઇકલ કેન્સર સિવાયની અન્ય તબીબી પરિસ્થિતિઓને કારણે પણ થઈ શકે છે, પરંતુ જો સમયસર સારવાર કરવામાં આવે તો સાચી અને સફળ સારવારની શક્યતા વધી જાય છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરના કારણો
સર્વાઇકલ કેન્સર મુખ્યત્વે HPV વાયરસના હાઈ-રિસ્ક વેરીએન્ટ્સના ચેપ લાગવાના કારણે થાય છે. જો કે આ કેન્સર થવા પાછળ અન્ય ઘણા પરિબળો પણ જવાબદાર હોય છે. આ બીમારીની નિવારણ અને સારવાર માટે આ કારણોને સમજવા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
- HPV સંક્રમણ
હ્યુમન પેપિલોમાવાયરસ (HPV) એ 100 થી વધુ વાયરસનું જૂથ છે, જેમાંથી અમુક પ્રકારો સર્વાઇકલ કેન્સરનું કારણ બને છે. HPV સામાન્ય રીતે જાતીય સંપર્ક દ્વારા ફેલાય છે. તેથી, સેક્સ્યુઅલી એક્ટિવ મહિલાઓને આ વાયરસની અસર થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. HPV ના બે સૌથી સામાન્ય હાઈ-રિસ્ક સ્ટ્રેઇન જે સર્વાઇકલ કેન્સરનું કારણ બને છે તે છે HPV-16 અને HPV-18. વિશ્વભરમાં સર્વાઇકલ કેન્સરના 76 ટકા કેસ માટે આ બે પ્રકાર જવાબદાર છે.
HPV સંક્રમણ સામાન્ય રીતે તેની જાતે જ દૂર થઈ જાય છે, પરંતુ કેટલાક કિસ્સાઓમાં, વાયરસ શરીરમાં રહે છે અને ધીમે ધીમે સર્વાઇકલના કોષોને નુકસાન પહોંચાડવાનું શરૂ કરે છે. આ પછીથી કેન્સરનું સ્વરૂપ લે છે.
- ધૂમ્રપાન
ધૂમ્રપાનની સીધી અસર આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર પડે છે જે તેને નબળી બનાવે છે. આના કારણે, HPV સહિત અન્ય ચેપ સામે લડવાની આપણા શરીરની ક્ષમતા પણ નબળી પડી જાય છે. એક અભ્યાસ અનુસાર, સિગારેટ ન પીતી સ્ત્રીઓની સરખામણીમાં સિગારેટ પીતી સ્ત્રીઓમાં સર્વાઇકલ કેન્સર થવાની શક્યતા બમણી હોય છે. આ સિવાય ધૂમ્રપાનથી અન્ય કેન્સર અને અન્ય શ્વાસ સંબંધી બીમારીઓ પણ થઈ શકે છે.
- નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ
જે લોકોની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય છે તેમને સર્વાઇકલ કેન્સર થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, HIV. AIDS થી પીડિત મહિલાઓમાં વધુ ફેલાઈ શકે છે. કારણ સ્પષ્ટ છે. નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ HPV સંક્રમણ અને અન્ય કેન્સર પેદા કરતા એજન્ટો સામે લડવામાં ઓછી અસરકારક છે.
- નાની ઉંમરે સેક્સ અને અનેક સાથીદારો
કેટલાક અભ્યાસો અનુસાર, નાની ઉંમરે સેક્સ કરવાથી HPV સંક્રમણનું જોખમ પણ વધી જાય છે. વધુમાં, એક કરતાં વધુ પાર્ટનર સાથે સેક્સ કરવાથી પણ HPV ફેલાવવાનું જોખમ વધી જાય છે. સેક્સ દરમિયાન કોન્ડોમનો ઉપયોગ HPV અને અન્ય સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટેડ ઇન્ફેક્શન (STIs) ને રોકવામાં મદદ કરે છે.
- અન્ય કારણો
- ગર્ભનિરોધક/કોન્ટ્રાસેપ્ટિવ ગોળીઓ: ગર્ભનિરોધક/કોન્ટ્રાસેપ્ટિવ ગોળીઓનો લાંબા ગાળાનો ઉપયોગ પણ સર્વાઇકલ કેન્સરના વધતા કેસ સાથે સંકળાયેલ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે.
- પરિવારમાં અગાઉના કેસ: જે મહિલાઓના પરિવારમાં સર્વાઇકલ કેન્સરનો ઇતિહાસ હોય તેમને આ બીમારી થવાની શક્યતા વધુ હોય છે.
- ખોટી ખાવાની આદતો: જરૂરી પોષક તત્વોના અભાવને કારણે રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડી શકે છે અને તેથી કેન્સરનું જોખમ વધી શકે છે. તેથી, આહારમાં તમામ જરૂરી પોષક તત્વોનો સમાવેશ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે.
ચાલો આ ટેબલમાં ઉપર જણાવેલ કારણોને સરળ રીતે સમજીએ.
| કારણ | અસર |
| HPVનું સંક્રમણ | સર્વાઇકલ કેન્સરનું 75% કારણ |
| ધૂમ્રપાન | સર્વાઇકલ કેન્સરનું બમણું જોખમ |
| નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ | HPVના સંક્રમણ સામે લડવામાં નિષ્ફળતા |
| નાની ઉંમરે સેક્સ | HPVના સંક્રમણનું વધુ જોખમ |
સર્વાઇકલ કેન્સરના પ્રકાર
સર્વાઇકલ કેન્સરને કેન્સરથી અસરગ્રસ્ત કોષોના આધારે વિભાજિત કરવામાં આવે છે. સર્વાઇકલ કેન્સરના બે મુખ્ય પ્રકારો છે:
સ્ક્વામસ સેલ કાર્સિનોમા
સ્ક્વામસ સેલ કાર્સિનોમા સર્વાઇકલ કેન્સરનો સૌથી સામાન્ય પ્રકાર છે, જે સર્વાઇકલ કેન્સરના લગભગ 70-80% કેસ ધરાવે છે. આ કેન્સર સર્વિક્સના બહારના ભાગમાં હાજર પાતળા અને સપાટ સ્ક્વામસ કોષોમાં થાય છે. રૂટિન પેપ સ્મીયર પરીક્ષણો દ્વારા તે ઘણીવાર પ્રારંભિક તબક્કામાં પકડી કાઢવામાં આવે છે, જે તેની સારવાર શક્ય બનાવે છે.
એડેનોકાર્સિનોમા
એડેનોકાર્સિનોમા સર્વિક્સ કેનાલના ગ્લેન્ડ્યુલર કોષોમાં વધે છે. તે સ્ક્વામસ સેલ કાર્સિનોમા કરતાં ઓછું ફેલાય છે, પરંતુ તે વધુ ઘાતક અને આક્રમક છે. નિયમિત સ્ક્રીનિંગ જેમ કે પેપ સ્મીયર ટેસ્ટ દ્વારા શોધવું મુશ્કેલ છે. જો કે, સફળ સારવાર માટે પ્રારંભિક તપાસ જરૂરી છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરનો દુર્લભ પ્રકાર
સર્વાઇકલ કેન્સરના પણ ઘણા દુર્લભ પ્રકારો છે. આમાં સ્મોલ સેલ કાર્સિનોમા, ક્લિયર સેલ કાર્સિનોમા, ન્યુરોએન્ડોક્રાઈન ટ્યુમર વગેરે શામેલ છે. આ કેન્સર અન્ય કરતા વધુ આક્રમક અને સારવાર માટે વધુ મુશ્કેલ છે.
સર્વાઇકલ કેન્સર સ્ક્રીનિંગ
સર્વાઇકલ કેન્સર સ્ક્રીનિંગની મદદથી, પ્રારંભિક તબક્કામાં તેને શોધવાનું સરળ બને છે અને આ રીતે દર્દીને સારવારની દ્રષ્ટિએ રાહત મળે છે. આ પ્રકારની તપાસ માટે ઘણી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે:
- પેપ સ્મીયર ટેસ્ટ (પેપાનીકોલાઉ ટેસ્ટ)
પેપ સ્મીયર ટેસ્ટ સર્વાઇકલ કેન્સર માટે સ્ક્રીનિંગની સૌથી સામાન્ય પદ્ધતિ છે. આ ટેસ્ટનો સૌથી વધુ ઉપયોગ થાય છે. આમાં, સર્વિક્સના કોષોને કાઢી લેવામાં આવે છે અને પછી તેમની પ્રવૃત્તિઓની તપાસ કરવામાં આવે છે કે તેઓ કેટલા અસામાન્ય છે. આ કેન્સર અને પ્રી-કેન્સર સ્ટેજને શોધવામાં મદદ કરે છે. આ ટેસ્ટ દ્વારા, અસામાન્ય કોષો કેન્સરમાં ફેરવાય તે પહેલા ઓળખવામાં આવે છે, જેનાથી સમયસર સારવાર શક્ય બને છે.
- HPV DNA ટેસ્ટ
HPV DNA ટેસ્ટ ગર્ભાશયના કોષોમાં ઉચ્ચ જોખમ ધરાવતા HPV સ્ટ્રેઇનની હાજરી શોધી કાઢે છે. આ ટેસ્ટ સામાન્ય રીતે 30 વર્ષ અને તેથી વધુ ઉંમરની મહિલાઓમાં પેપ સ્મીયર ટેસ્ટની સાથે કરવામાં આવે છે. તે સર્વાઇકલ કેન્સર થવાના જોખમ વિશે વધારાની માહિતી પ્રદાન કરે છે.
- એસિટિક એસિડ સાથે વિઝ્યુઅલ ઇન્સ્પેક્શન (VIA)
VIA એ ઓછા સંસાધનવાળા વિસ્તારોમાં પેપ સ્મીયર ટેસ્ટનો સસ્તું વિકલ્પ છે. આમાં સર્વિક્સ પર વિનેગર જેવું જ સોલ્યુશન વાપરવામાં આવે છે, જેના કારણે અસામાન્ય કોષોનો રંગ સફેદ દેખાવા લાગે છે. આ પદ્ધતિ દ્વારા, દર્દીને કેન્સરનું જોખમ છે કે નહીં તે જાણવા મળે છે. આ રીતે, આગળની સ્ક્રીનિંગ અને સારવારની સુવિધા આપવામાં આવે છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરના સ્ક્રીનિંગ માટે ગાઇડલાઇન્સ/ માર્ગદર્શિકા
| ઉંમર | ક્યારે સ્ક્રીનિંગ કરવી? |
| 21-29 | દર ત્રણ વર્ષે એકવાર પેપ સ્મીયર ટેસ્ટ |
| 30-65 | દર પાંચ વર્ષે પેપ સ્મીયર તેમજ HPV DNA ટેસ્ટ |
| 65 કરતાં વધુ | જો અગાઉની તાપસ નોર્મલ હોય, તો વધુ તપાસની જરૂર નથી |
સર્વાઇકલ કેન્સરના નિવારણ માટેના પગલાં
સર્વાઇકલ કેન્સરને નિયંત્રિત કરવાની સૌથી અસરકારક રીત એ છે કે તે વિકસિત થાય તે પહેલાં તેને અટકાવવો. નિવારક પગલાં લઈને, તમે સર્વાઇકલ કેન્સરના જોખમને ઘણી હદ સુધી ઘટાડી શકો છો. નીચે આવી પદ્ધતિઓ વિશેની માહિતી છે:
- HPV વેક્સિન
HPV વેક્સિન HPV ને રોકવામાં મદદ કરે છે, જે કેન્સરનો સૌથી સામાન્ય સ્ટ્રેઇન છે. સામાન્ય રીતે, આ વેક્સિન બાળપણ અથવા કિશોરાવસ્થામાં સૌથી વધુ અસરકારક છે, કારણ કે એવું માનવામાં આવે છે કે જાતીય પ્રવૃત્તિ શરૂ કરતા પહેલા આ વેક્સિન આપવી જોઈએ. જો કે, મહિલાઓએ જેમણે 45 વર્ષની ઉંમર સુધી આ વેક્સિન લીધી નથી તેઓ પણ તેમના ડૉક્ટરની સલાહ લીધા પછી આ વેક્સિન લઇ શકે છે.
- સુરક્ષિત જાતીય સંબંધ
સેક્સ દરમિયાન કોન્ડોમનો ઉપયોગ HPV સંક્રમણનું જોખમ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. નાની ઉંમરે અને વધુ સાથીદારો સાથે સેક્સ ટાળવાથી પણ HPV ટ્રાન્સમિશનનું જોખમ ઓછું થાય છે.
- ધૂમ્રપાનથી દૂર રહેવું
ધૂમ્રપાનથી દૂર રહેવાથી સર્વાઇકલ કેન્સરને રોકવામાં મદદ મળે છે અને સાથે એકંદર આરોગ્યને સુધારવામાં પણ મદદ મળે છે. ધૂમ્રપાન કરતી સ્ત્રીઓને HPV સંક્રમણ અને સર્વાઇકલ કેન્સરનું જોખમ વધારે હોય છે.
- નિયમિત આરોગ્ય તપાસ
આરોગ્યની નિયમિત તાપસ અને જરૂરી પરીક્ષણો કરાવવાથી, સમસ્યાઓને પ્રારંભિક તબક્કામાં ઓળખી શકાય છે. સર્વાઇકલ કેન્સર તેના પ્રારંભિક તબક્કામાં સરળતાથી મટાડી શકાય છે., તેથી નિયમિત ચેકઅપ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
સર્વાઇકલ કેન્સરની સારવારના વિકલ્પો
સર્વાઇકલ કેન્સરની સારવાર તેના સ્ટેજ, પ્રકાર અને દર્દીના સ્વાસ્થ્ય પર આધારિત છે. સારવારની મુખ્ય પદ્ધતિઓ નીચે વર્ણવેલ છે:
- સર્જરી
સર્વાઇકલ કેન્સરના પ્રારંભિક તબક્કા માટે સર્જરી સામાન્ય રીતે સૌથી અસરકારક સારવાર છે. સર્જરીના ઘણા પ્રકારો છે. ઉદાહરણ તરીકે:
- કોનીઝેશન: સર્વિક્સના સાંકડા અગ્રવર્તી ભાગને કાઢી નાખવું.
- હિસ્ટરેકટમી: ગર્ભાશય અને સર્વિક્સને દૂર કરવું.
- પેલ્વિક લિમ્ફ નોડ ડિસેક્શન: પેલ્વિક વિસ્તારમાંથી લિમ્ફ નોડને કાઢી નાખવી.
- રેડિયેશન થેરાપી
રેડિયેશન થેરાપીમાં, ઉચ્ચ-ઊર્જા કિરણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જે કેન્સરના કોષોને મારવાનું કામ કરે છે. તેનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે એડવાન્સ-સ્ટેજ સર્વાઇકલ કેન્સર ધરાવતા દર્દીઓમાં સર્જરી સાથે થાય છે અથવા કેટલાક તબીબી કારણોસર સર્જરી ન કરાવી શકતા દર્દીઓને આ સારવાર આપવામાં આવે છે.
- કીમોથેરાપી
કીમોથેરાપીમાં કેન્સરના કોષોને દવાઓ દ્વારા મારી નાખવામાં આવે છે. તે સામાન્ય રીતે એડવાન્સ-સ્ટેજ સર્વાઇકલ કેન્સર ધરાવતા દર્દીઓને આપવામાં આવે છે અથવા કેન્સરને શરીરના અન્ય ભાગોમાં ફેલાતું અટકાવવા માટે આપવામાં આવે છે.
- ટાર્ગેટેડ થેરપી અને ઇમ્યૂનોથેરપી
ટાર્ગેટેડ થેરાપી ચોક્કસ મોલેક્યૂલ્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે જે કેન્સરનું કારણ બને છે, જ્યારે ઇમ્યુનોથેરાપી શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે, જેથી કેન્સરના કોષો સામે લડી શકાય.
સર્વાઇકલ કેન્સર સંબંધિત માન્યતાઓ અને વાસ્તવિકતાઓ
| માન્યતાઓ | વાસ્તવિકતાઓ |
| મેનોપોઝ પછી પેપ સ્મીયરની જરૂર નથી હોતી | આ સ્ક્રીનિંગ મેનોપોઝ પછી પણ ખૂબ અસરકારક છે |
| માત્ર વૃદ્ધ મહિલાઓને સર્વાઇકલ કેન્સર થાય છે | સર્વાઇકલ કેન્સર તમામ ઉંમરની મહિલાઓને થઇ શકે છે. જો કે, ઉંમર સાથે જોખમ પણ વધે છે |
| HPV વેક્સિન માત્ર સેક્સ્યુઅલી એક્ટિવ મહિલાઓને જ આપવી જોઈએ. | વેક્સીન HPV સંક્રમણ પહેલા આપવામાં આવે તો વધુ અસરકારક છે |
| સર્વાઇકલ કેન્સર હંમેશા જીવલેણ હોય છે | સર્વાઇકલ કેન્સર સમયસર સારવાર સાથે નિયંત્રિત કરી શકાય છે. |
નિષ્કર્ષ
સર્વાઇકલ કેન્સર એ એક મોટી આરોગ્ય સમસ્યા છે, પરંતુ તે સૌથી વધુ સાજા કેન્સરમાંનું એક પણ છે. નિયમિત તપાસ સાથે, HPV વેક્સિન લેવાથી અને યોગ્ય જીવનશૈલી અપનાવવાથી સર્વાઇકલ કેન્સરનું જોખમ ઘણી હદ સુધી ઘટાડી શકાય છે. તેના વિશે જાગૃતિ, પ્રારંભિક ઓળખ અને યોગ્ય સારવાર એ તેના વિરુદ્ધ લડવામાં મુખ્ય ચાવી છે.
