All about Laparoscopy Surgery(লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰ)

Author : Dr. Nidhi Gohil November 21 2024
Dr. Nidhi Gohil
Dr. Nidhi Gohil

MBBS, MS (Obstetrics & Gynaecology), Fellowship in IVF

5+Years of experience:
All about Laparoscopy Surgery(লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰ)

লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰৰ অৰ্থ কি

লেপাৰোস্কপি হৈছে এনে এক প্ৰকাৰ অস্ত্ৰোপচাৰ পদ্ধতি, য’ত এজন শল্যচিকিৎসকে ছালত ডাঙৰ ছিদ্ৰ নকৰাকৈ পেটৰ ভিতৰৰ অংশ (পেট) আৰু শ্ৰোণীত চিকিৎসাৰ যন্ত্ৰ প্ৰৱেশ কৰোৱাব পাৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াটো লেপাৰোস্কপৰ পৰা লোৱা হৈছে, যিটো সঁজুলিৰ প্ৰান্তত এটা সৰু ভিডিঅ’ কেমেৰা আৰু পোহৰ থাকে। যেতিয়া এজন শল্যচিকিৎসকে ইয়াক সৰুকৈ কাটি লোৱা অংশৰ মাজেৰে আপোনাৰ শৰীৰত সুমুৱাই দিয়ে, তেতিয়া তেওঁলোকে ভিডিঅ’ মনিটৰত চাই আপোনাৰ ভিতৰত কি হৈ আছে চাব পাৰে। এই পদ্ধতিক চাবিৰ ফুটা অস্ত্ৰোপচাৰ বা ন্যূনতম যন্ত্ৰাংশ আদি সুমুৱাই কৰা অস্ত্ৰোপচাৰ বুলিও কোৱা হয়। 

  • লেপাৰোস্কপিৰ সময়ত ডাঙৰ ডাঙৰ ছিদ্ৰৰ পৰা হাত সাৰিব পাৰি কাৰণ শল্যচিকিৎসকে লেপাৰোস্কপ নামৰ যন্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰে।
  • এইটো এটা সৰু নলী য’ত পোহৰ আৰু কেমেৰা থাকে, যি পেট বা শ্ৰোণীৰ ভিতৰৰ ছবি টেলিভিছনৰ মনিটৰলৈ প্ৰেৰণ কৰে।

 

লেপাৰোস্কপি শল্যচিকিৎসক কোন 

লেপাৰোস্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰ বহু বছৰ ধৰি অভিজ্ঞতা থকা লেপাৰোস্কপিক শল্যচিকিৎসকক বিশেষজ্ঞ চিকিৎসক বুলি কোৱা হয়। লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰ শল্যচিকিৎসকক অস্ত্ৰোপচাৰ বিশেষজ্ঞ বুলিও কোৱা হয় যি ন্যূনতম যন্ত্ৰাংশ আদি সুমুৱাই কৰা অস্ত্ৰোপচাৰ পদ্ধতিৰে এই অস্ত্ৰোপচাৰ কৰে।

প্ৰযুক্তিয়ে চিকিৎসা দল এটাক নিখুঁত হোৱাত সহায় কৰিব পাৰে। লেপাৰোস্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰৰ ৰবটিক সংস্কৰণত শল্যচিকিৎসকে প্ৰথমে ছালত কাটি কেমেৰাটো সুমুৱাই দিয়ে। অস্ত্ৰোপচাৰৰ যন্ত্ৰবোৰ ধৰি ৰখাৰ পৰিৱৰ্তে তেওঁলোকে এটা ৰবটৰ যান্ত্ৰিক বাহু স্থাপন কৰে। তাৰ পিছত কম্পিউটাৰৰ মণিটৰত ৰবট নিৰীক্ষণ কৰি তাৰ দ্বাৰা কাম সম্পাদন কৰে। বহুতো শল্যচিকিৎসকৰ মতে ৰবটিক অস্ত্ৰোপচাৰ বিশেষকৈ বহুত ওজনৰ লোকৰ অস্ত্ৰোপচাৰৰ বাবে, আৰু স্ত্ৰীৰোগ আৰু ইউৰ’লজীৰ অস্ত্ৰোপচাৰৰ বাবে সহায়ক। প্ৰষ্টেট আঁতৰোৱাৰ বেছিভাগ অপাৰেচনতে ৰবট ব্যৱহাৰ কৰা হয়।

 

লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰ কিয় কৰা হয়

পেট বা শ্ৰোণীৰ ভিতৰত থকা বিভিন্ন সমস্যা নিৰ্ণয় কৰাত লেপাৰোস্কপি ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। ইয়াৰ সহায়ত অস্ত্ৰোপচাৰৰ পদ্ধতিও কৰিব পাৰি, যেনে ক্ষতিগ্ৰস্ত বা ৰোগগ্ৰস্ত অংগ আঁতৰোৱা, বা অধিক পৰীক্ষাৰ বাবে কলাৰ নমুনা সংগ্ৰহ কৰা (বায়’প্সি)।

লেপাৰোস্কপি বেছিকৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়:

  • স্ত্ৰীৰোগ – মহিলাৰ প্ৰজনন তন্ত্ৰক প্ৰভাৱিত কৰা অৱস্থাৰ অধ্যয়ন আৰু চিকিৎসাৰ বাবে
  • গেষ্ট্ৰ’এণ্টেৰ’লজী – পাচনতন্ত্ৰক প্ৰভাৱিত কৰা অৱস্থাৰ অধ্যয়ন আৰু চিকিৎসাৰ বাবে
  • ইউৰ’লজী – প্ৰস্ৰাৱ তন্ত্ৰক প্ৰভাৱিত কৰা অৱস্থাৰ অধ্যয়ন আৰু চিকিৎসাৰ বাবে

ইয়াৰ লগতে টিউমাৰ আৰু অন্যান্য বৃদ্ধি, ব্লক, অস্পষ্টভাৱে ৰক্তক্ষৰণ, সংক্ৰমণ আদি বিভিন্ন লক্ষণ থকা লোকৰ লেপাৰোস্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰৰ দ্বাৰা নিম্নোক্ত ৰোগ নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি।

বহু সাধাৰণ অস্ত্ৰোপচাৰ বৰ্তমান লেপাৰোস্কপিক পদ্ধতিৰে কৰিব পাৰি। আপোনাৰ লেপাৰোস্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰ কৰিব লাগিব নে নালাগে সেয়া নিৰ্ভৰ কৰিব আপোনাৰ অৱস্থা কিমান জটিল তাৰ ওপৰত। কিছুমান জটিল সমস্যা সমাধান কৰিবলৈ মুকলি অস্ত্ৰোপচাৰৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে। বৰ্তমান সাধাৰণতে কৰা লেপাৰ’স্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে:

  • চিষ্ট, ফাইব্ৰইড, পাথৰ, আৰু পলিপ আঁতৰোৱা।
  • সৰু সৰু টিউমাৰ আঁতৰোৱা।
  • টিউবাল লাইগেচন আৰু ৰিভাৰ্ছল।
  • এক্ট’পিক গৰ্ভাৱস্থা আঁতৰোৱা।
  • এণ্ডোমেট্ৰিয়াছিছৰ অস্ত্ৰোপচাৰ।
  • ইউৰেথ্ৰাল আৰু যোনি পুনৰ্গঠন অস্ত্ৰোপচাৰ।
  • অৰ্কিঅ’পেক্সি (অণ্ডকোষ সংশোধন অস্ত্ৰোপচাৰ)।
  • ৰেক্ট’পেক্সি (মলদ্বাৰৰ প্ৰ’লেপছ মেৰামতি)।
  • হাৰ্নিয়া মেৰামতিৰ অস্ত্ৰোপচাৰ।
  • খাদ্যনলীৰ এণ্টি-ৰিফ্লাক্স অস্ত্ৰোপচাৰ (ফাণ্ডোপ্লিকেচন)।
  • গেষ্ট্ৰিক বাইপাছ অস্ত্ৰোপচাৰ।
  • পিত্তৰ পাথৰৰ বাবে কলেচিষ্টেক্টমী (পিত্তথলী আঁতৰোৱা)।
  • এপেণ্ডিচাইটিছৰ বাবে এপেণ্ডিক্স আঁতৰোৱা)।
  • কলেক্টমী (আন্ত্ৰিক ৰিচেকচন অস্ত্ৰোপচাৰ)।
  • এবডোমিনোপেৰিনিয়েল ৰিচেকচন (মলদ্বাৰ আঁতৰোৱা)।
  • চিষ্টেক্টমী (মূত্ৰাশয় আঁতৰোৱা)।
  • প্ৰষ্টেটেক্টমী (প্ৰষ্টেট আঁতৰোৱা)।
  • এড্ৰিনেলেক্টমী (এড্ৰিনেল গ্ৰন্থি আঁতৰোৱা)।
  • নেফ্ৰেক্টমী (বৃক্ক আঁতৰোৱা)।
  • স্প্লেনেকটমী (প্লীহা আঁতৰোৱা)।
  • ৰেডিকেল নেফ্ৰ’ইউৰেটেৰেক্টমী (সংক্ৰমণকালীন কোষ কেন্সাৰৰ বাবে)।
  • পেনক্ৰিয়াটিক কেন্সাৰৰ বাবে হুইপল পদ্ধতি (পেনক্ৰিয়াটিকডুঅ’ডেনেকটমী)।
  • গেষ্ট্ৰেক্টমী।

 

লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰৰ আগতে কি কৰা হয়

লেপাৰোস্কপিক পদ্ধতিৰ ধৰণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি সাধাৰণতে ৬ৰ পৰা ১২ ঘণ্টা আগতে একো নাখাবলৈ বা পান নকৰিবলৈ কোৱা হ’ব। যদি আপুনি তেজ পাতল কৰা ঔষধ (এন্টিকোএগুলেণ্ট), যেনে এছপিৰিন বা ৱাৰফেৰিন খাই আছে, তেন্তে কেইদিনমান আগতে ইয়াক বন্ধ কৰিবলৈ কোৱা হ’ব পাৰে। ইয়াৰ দ্বাৰা অপাৰেচনৰ সময়ত অত্যধিক ৰক্তক্ষৰণ ৰোধ কৰা হয়। যদি আপুনি ধূমপান কৰে তেন্তে অপাৰেচনৰ আগৰ সময়ত ধূমপান বন্ধ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়া হ’ব পাৰে। কাৰণ ধূমপানে অস্ত্ৰোপচাৰৰ পিছত সুস্থ হোৱাত বিলম্ব ঘটাব পাৰে আৰু সংক্ৰমণৰ দৰে জটিলতাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। বেছিভাগ ৰোগীয়েই হয় প্ৰক্ৰিয়াটোৰ দিনটোত নহয় পিছদিনা চিকিৎসালয়ৰ পৰা ওলাই যাব পাৰে। প্ৰক্ৰিয়াটোৰ আগতে কোনোবাই আপোনাক ঘৰলৈ লৈ যোৱাৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগিব কাৰণ প্ৰক্ৰিয়াটোৰ পিছত কমেও ২৪ ঘণ্টা গাড়ী চলাব নালাগে বুলি পৰামৰ্শ দিয়া হয়।

 

লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰৰ সময়ত কি কৰা হয়

লেপাৰোস্কপিৰ সময়ত শল্যচিকিৎসক সাধাৰণতে আপোনাৰ পেটৰ নাভিৰ ওচৰত প্ৰায় ১ৰ পৰা ১.৫ চে.মি. (০.৪ৰ পৰা ০.৬ ইঞ্চি) সৰু চিদ্ৰ কৰে। ছিদ্ৰটোৰ মাজেৰে এডাল নলী সুমুৱাই দিয়া হয়, আৰু নলীৰ মাজেৰে কাৰ্বন ডাই অক্সাইড গেছ পাম্প কৰি আপোনাৰ পেট ফুলাই দিয়া হয়। পেট ফুলাই দিলে অস্ত্ৰোপচাৰ কৰ্মীয়ে আপোনাৰ অংগবোৰ অধিক স্পষ্টকৈ চাব পাৰে আৰু কাম কৰিবলৈ অধিক ঠাই পায়। তাৰ পিছত এই নলীৰ মাজেৰে লেপাৰোস্কপ সুমুৱাই দিয়া হয়। লেপাৰোস্কপে অপাৰেচন থিয়েটাৰত থকা টেলিভিছন মনিটৰলৈ ছবি ৰিলে কৰে, যাৰ ফলত অস্ত্ৰোপচাৰ কৰ্মীয়ে সমগ্ৰ অংশটো স্পষ্টকৈ দেখা পায়।

এই পদ্ধতিৰ পিছত আপোনাৰ পেটৰ পৰা কাৰ্বন ডাই অক্সাইড এৰি দিয়া হয়, চিলাই বা ক্লিপ ব্যৱহাৰ কৰি ছিদ্ৰবোৰ বন্ধ কৰি ড্ৰেছিং লগোৱা হয়।

যেতিয়া কোনো অৱস্থা নিৰ্ণয় কৰিবলৈ লেপাৰোস্কপি ব্যৱহাৰ কৰা হয়, তেতিয়া সাধাৰণতে এই পদ্ধতিত ৩০-৬০ মিনিট সময় লাগে। অস্ত্ৰোপচাৰ বিশেষজ্ঞই যদি কোনো অৱস্থাৰ চিকিৎসা কৰি আছে তেন্তে ইয়াৰ বাবে অধিক সময় লাগিব, যিটো অস্ত্ৰোপচাৰৰ ধৰণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে।

 

 

লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰৰ পিছত কি হয়

বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে লেপাৰোস্কপিৰ পিছত বহুদিন নৌহওঁতেই ঘৰলৈ যাব পাৰি। আপুনি অপেক্ষা কৰিব লাগিব যেতিয়ালৈকে আপোনাৰ এনাস্থেচিয়া শেষ নহয় আৰু আপোনাৰ স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদানকাৰীয়ে নিশ্চিত নকৰে যে আপুনি এই পদ্ধতিৰ পৰা কোনো পাৰ্শ্বক্ৰিয়া অনুভৱ কৰা নাই। 

লেপাৰোস্কপিৰ পিছত ঘৰতে সুস্থ হৈ উঠাৰ সময়ত কেইটামান কথা মনত ৰখাটো ভাল। এই টিপছসমূহৰ ভিতৰত আছে:

  • অস্ত্ৰোপচাৰৰ পিছত কমেও ২৪ ঘণ্টালৈকে মদ খাব নালাগে বা গাড়ী চলাব নালাগে।
  • অস্ত্ৰোপচাৰৰ পিছত যিকোনো সময়তে গা ধুব পাৰে।
  • অস্ত্ৰোপচাৰৰ পিছদিনা ৰাতিপুৱা বেণ্ডেজটো আঁতৰাই পেলাব পাৰে। 
  • সাধাৰণতে অস্ত্ৰোপচাৰৰ তিনিদিন পিছত আপুনি কামলৈ উভতি যাব পাৰে। 
  • প্ৰস্ৰাৱ সেউজীয়া হ’লে চিন্তা নকৰিব। আপোনাৰ ফেল’পিয়ান টিউব খোলা আছে নে নাই পৰীক্ষা কৰিবলৈ হয়তো নীলা ৰঙৰ ৰং ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।
  • ওচৰৰ অংগ আৰু ৰক্তবাহী নলীত আঘাত পোৱা।

 

লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰৰ সুবিধা

ৰোগীৰ ক্ষেত্ৰত লেপাৰোস্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰৰ সুবিধা হ’ল যে ডাঙৰ আৰু মুকলি ঘা বা ছিদ্ৰৰ পৰা হাত সাৰিব পাৰি আৰু তেনেকৈয়ে তেজৰ ক্ষয়, বিষ আৰু অস্বস্তি হ্ৰাস পায়। বিষনাশক ঔষধৰ পৰা হোৱা ৰোগীৰ অবাঞ্চিত প্ৰভাৱ কম হয় কাৰণ এনে অস্ত্ৰোপচাৰত কম বিষনাশক ঔষধৰ প্ৰয়োজন হয়। মিহি যন্ত্ৰবোৰে আঘাত আৰু তেজৰ লোকচান কম কৰে। অস্ত্ৰোপচাৰৰ পিছৰ জটিলতাৰ হাৰ সাধাৰণতে কম হয়, বিশেষকৈ ঘাঁৰ সৈতে জড়িত যেনে ডিহিচেন্স, সংক্ৰমণ, চেলুলাইটিছৰ আশংকা হ্ৰাস পায়। এই অস্ত্ৰোপচাৰে আৰোগ্য লাভৰ সময় হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে, যাৰ ফলত দীঘলীয়া সময় বিচনাত জিৰণি লোৱা আৰু নিষ্ক্ৰিয়তাৰ সৈতে জড়িত হাড়ৰ ক্ষয়, পেশীৰ ক্ষয় আৰু প্ৰস্ৰাৱ বন্ধ হোৱাৰ আশংকা কম কৰে। এই অস্ত্ৰোপচাৰৰ ফলত আন কেতবোৰ প্ৰধান সুবিধা হৈছে-

  • অতি সৰু সৰু দাগ।
  • চিকিৎসালয়ত কম দিন থাকিব (গতানুগতিক পদ্ধতিত এজন ৰোগীৰ আৰোগ্যৰ সময় আছিল ৪ৰ পৰা ৮ সপ্তাহ আৰু চিকিৎসালয়ত থকাৰ সময় আছিল ১ বা এসপ্তাহতকৈ অধিক, কিন্তু লেপাৰোস্কপিক অস্ত্ৰোপচাৰত আৰোগ্য লাভৰ সময় ২ৰ পৰা ৩ সপ্তাহ আৰু চিকিৎসালয়ত থাকিব মাত্ৰ ২ ৰাতিৰ)।
  • দাগ ভাল হোৱাৰ সময়ত বিষ কম হয় – বিষৰ ঔষধৰ ব্যৱহাৰ কম।
  • সোনকালে স্বাভাৱিক জীৱনলৈ ঘূৰি আহক।
  • দাগটো সৰু হোৱাৰ বাবে দ্ৰুতভাৱে ভাল হোৱা।
  • বাহ্যিক দূষক পদাৰ্থৰ বাবে অভ্যন্তৰীণ অংগসমূহৰ সংস্পৰ্শ হ্ৰাস পোৱাৰ লগে লগে, সেয়েহে সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস পায়।

 

লেপাৰোস্কপি অস্ত্ৰোপচাৰৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া

লেপাৰোস্কপি অতি নিৰাপদ পদ্ধতি। এই পদ্ধতিৰ এটা সুবিধা হ’ল ইয়াৰ দ্বাৰা আপোনাৰ স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদানকাৰীয়ে আপোনাৰ ৰোগৰ সঠিক চিকিৎসা কৰিব পাৰে। অৱশ্যে মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত এনে অস্ত্ৰোপচাৰত প্ৰতি ১০০০ গৰাকীৰ ভিতৰত প্ৰায় তিনিগৰাকীয়ে জটিলতাৰ সন্মুখীন হয়। এনে সম্ভাৱ্য জটিলতাসমূহৰ ভিতৰত থাকিব পাৰে:

  • অস্ত্ৰোপচাৰ কৰা ওচৰৰ অংগ আৰু ৰক্তবাহী নলীত আঘাত পোৱা
  • ৰক্তক্ষৰণ
  • এনাস্থেচিয়াৰ সৈতে জড়িত সমস্যা
  • ৰোগ বিয়পি পৰা অৱস্থা
  • পেটৰ বেৰত প্ৰদাহ হোৱা
  • তেজ খমলা বন্ধা, যিসমূহ তেজৰ প্ৰৱাহত প্ৰৱেশ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত আপোনাৰ ভৰি, শ্ৰোণী বা হাওঁফাওঁত খমলা বান্ধিব পাৰে।
  • আপোনাৰ হৃদযন্ত্ৰ বা মগজুলৈ যাব পৰা তেজৰ খমলা, য’ত ই হাৰ্ট এটেক বা ষ্ট্ৰোকৰ কাৰণ হ’ব পাৰে — কিন্তু এনে ঘটনা অতি বিৰল।

এই প্ৰক্ৰিয়াৰ পূৰ্বে আপোনাৰ থাকিব পৰা যিকোনো চিন্তাৰ বিষয়ে আপুনি স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদানকাৰীৰ সৈতে কথা পাতক। আপোনাৰ চিকিৎসকে আপোনাক সম্ভাৱ্য জটিলতাৰ বিষয়ে আৰু এই সমস্যাসমূহৰ পৰা হ’ব পৰা সম্ভাব্য বিপদৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰিব পাৰিব।

Our Fertility Specialists