ਹਾਈਪੋਫਾਈਸੀਲ ਪੋਰਟਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ

ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਸਿਸਟਮ ਇੱਕ ਚੈਨਲ ਹੈ ਜੋ ਐਡੀਨੋਹਾਈਪੋਫਾਈਸਿਸ ਨੂੰ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਟੋਨੋਮਿਕ ਅਤੇ ਸੋਮੈਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਈਪੋਥੈਲਾਮੀ-ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਸਿਸਟਮ ਇੱਕ ਪੋਰਟਲ ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਐਂਟੀਰੀਅਰ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਅਤੇ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰੀਰਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਊਰੋ-ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਮਾਰਗ ਦੁਆਰਾ ਢੁਕਵੇਂ ਜਵਾਬਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਾਰਗ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਨਿਊਰਲ-ਐਂਡੋਕਰੀਨਲ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ: ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਮਲਟੀਪਲ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ ਜੋ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ:

• ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਨਿਯਮ (ਪੇਰੀਵੇਨਟ੍ਰਿਕੂਲਰ ਜ਼ੋਨ ਨਿਊਕਲੀ)
• ਆਟੋਨੋਮਿਕ ਫੰਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਮੀਡੀਅਲ ਨਿਊਕਲੀ)
• ਸੋਮੈਟਿਕ ਫੰਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਪੱਛਮੀ ਨਿਊਕਲੀ)

ਦਿਮਾਗੀ ਖੋਲ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੋਇਆ, ਇਹ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅੰਗਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ:

• ਐਮੀਗਡਾਲਾ (ਸਟ੍ਰੀਆ ਟਰਮੀਨਲਿਸ ਰਾਹੀਂ)
• ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਸਟੈਮ (ਡੋਰਸਲ ਲੰਮੀਟੂਡੀਨਲ ਫਾਸੀਕੂਲਸ ਦੁਆਰਾ)
• ਸੇਰੇਬ੍ਰਲ ਕਾਰਟੈਕਸ (ਮੀਡੀਅਨ ਫੋਰਬ੍ਰੇਨ ਬੰਡਲ ਦੁਆਰਾ)
• ਹਿਪੋਕੈਂਪਸ (ਫਾਰਮਿਕਸ ਰਾਹੀਂ)
• ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ (ਮੀਡੀਅਨ ਐਮੀਨੈਂਸ ਦੁਆਰਾ)
• ਰੈਟੀਨਾ (ਰੇਟੀਨੋਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਟ੍ਰੈਕਟ ਦੁਆਰਾ)
• ਥੈਲੇਮਸ (ਮੈਮੀਲੋਥੈਲਮਿਕ ਟ੍ਰੈਕਟ ਦੁਆਰਾ)

Hypophyseal ਪੋਰਟਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ: ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਪੂਰਵ ਪੀਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ ਨੂੰ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਹਾਇਪੋਥੈਲਮਿਕ-ਹਾਈਪੋਫਾਈਸੀਲ ਪੋਰਟਲ ਸਿਸਟਮ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ ਦੇ ਐਡੀਨੋਹਾਈਪੋਫਾਈਸਿਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਹਾਈਪੋਥੈਲੇਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਮਲਟੀਪਲ ਰੀਲੀਜ਼ਿੰਗ ਜਾਂ ਇਨਿਹਿਬਿਟਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ (TSH, FSH, GnRH) ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਂ ਤਾਂ ਫੀਡਬੈਕ ਵਿਧੀ ਰਾਹੀਂ ਐਡੀਨੋਹਾਈਪੋਫਾਈਸਿਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਦੇ સ્ત્રાવ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਜਾਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ।

ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ, ਇਹ ਐਂਟੀਰੀਅਰ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਉਤੇਜਕ/ਰੋਧਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਅੰਗ ਲਈ ਹਾਰਮੋਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕੀ ਹੈ?

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਨੂੰ ਮਾਸਟਰ ਗਲੈਂਡ ਦਾ ਮਾਸਟਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਟੋਨੋਮਿਕ, ਸੋਮੈਟਿਕ ਅਤੇ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਮਕੈਨਿਜ਼ਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਨਿਊਰਲ ਸਿਗਨਲਾਂ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਸਦੀ ਯੋਗਤਾ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸਹਿਜ ਕੰਟਰੋਲ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਚਾਲਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

• ਅੰਦਰੂਨੀ ਹੋਮਿਓਸਟੈਸਿਸ (ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ)
• ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨਾ
• ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਪਿਆਸ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ (ਸੰਤੁਸ਼ਟਤਾ)
• ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਮੂਡ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ
• ਸੈਕਸ ਡਰਾਈਵ ਨੂੰ ਉਕਸਾਉਣਾ ਜਾਂ ਦਬਾਉਣਾ
• ਨੀਂਦ ਦੇ ਚੱਕਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਫੰਕਸ਼ਨ ਆਟੋਨੋਮਿਕ ਨਰਵਸ ਸਿਸਟਮ (ਏਐਨਐਸ) ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਦੇ ਹਨ:

• ਸਾਹ ਦੀ ਦਰ
• ਧੜਕਣ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਾਰਮੋਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਰੀਲੀਜ਼ ਲਈ ਪੋਸਟਰੀਅਰ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਅਗਲਾ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਨੂੰ ਮਾਰਦੇ ਹਨ, ਹੋਰ ਹਾਰਮੋਨਸ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕੀ ਹੈ?

• ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਰਮੋਨ ਕੰਪਲੈਕਸਾਂ ਦੇ ਉਤੇਜਨਾ ਜਾਂ ਰੋਕ ਲਈ ਐਡੀਨੋਹਾਈਪੋਫਾਈਸਿਸ ਨੂੰ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਫੈਨੇਸਟਰਲ ਕੇਸ਼ੀਲਾਂ ਦੁਆਰਾ)
• ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਫੈਨਸਟਰਲ ਕੇਸ਼ਿਕਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ (ਇੱਕ ਧਮਣੀ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ/ਇੱਕ ਨਾੜੀ ਇੱਕ ਪੋਰਟਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧਾ ਖੂਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ)
• ਹਾਈਪੋਥੈਲੇਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਨਿਊਰੋਟ੍ਰਾਂਸਮੀਟਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਐਡੀਨੋਹਾਈਪੋਫਾਈਸਿਸ ਵੱਲ ਹਾਈਪੋਫਾਈਸੀਲ ਪੋਰਟਲ ਸਿਸਟਮ ਦੁਆਰਾ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਸਿਗਨਲ ਵਜੋਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ: ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਤੋਂ ਛੁਪਿਆ ਹਾਰਮੋਨ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੀਲੀਜ਼ਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰਮੋਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਐਡੀਨੋਹਾਈਪੋਫਾਈਸਿਸ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਸਾਬਕਾ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ:

• ਵਿਕਾਸ ਹਾਰਮੋਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹਾਰਮੋਨ (GHRH)
• ਗੋਨਾਡੋਟ੍ਰੋਪਿਨ-ਰਿਲੀਜ਼ਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ (GnRH)
• ਕੋਰਟੀਕੋਟ੍ਰੋਫਿਨ-ਰੀਲੀਜ਼ਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ (CRH)
• ਥਾਈਰੋਟ੍ਰੋਫਿਨ-ਰੀਲੀਜ਼ਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ (TRH)
• ਡੋਪਾਮਾਈਨ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦੇ ਕੰਮ

ਇਹ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਹੋਮਿਓਸਟੈਸਿਸ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਵਰਣਨ ਹੈ:

• GHRH GH (ਗਰੋਥ ਹਾਰਮੋਨ) ਦੇ સ્ત્રાવ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਬੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
• GnRH LH (Luteinizing ਹਾਰਮੋਨ) ਅਤੇ FSH (ਫੋਲਿਕਲ-ਸਟਿਮੂਲੇਟਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ) ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਉਤਪਾਦਨ)
• CRH ACTH (ਐਡਰੀਨੋ ਕੋਰਟੀਕੋ ਟ੍ਰੌਫਿਕ ਹਾਰਮੋਨ) ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਐਡਰੀਨਲ ਗਲੈਂਡ ਤੋਂ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਨੂੰ ਛੱਡਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕਤਾ ਅਤੇ ਪਾਚਕ ਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• TRH TSH (ਥਾਈਰੋਇਡ-ਸਟਿਮੂਲੇਟਿੰਗ ਹਾਰਮੋਨ) ਦੇ secretion ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ T4 (ਟੈਟਰਾ-ਆਇਓਡੋਥਾਈਰੋਨਾਈਨ) ਅਤੇ T3 (ਟ੍ਰਾਈ-ਆਈਓਡੋਥਾਈਰੋਨਾਈਨ) ਦੇ secreting ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ।
• ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ ਵੀ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੁੱਧ ਦੇ ਗਠਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪ੍ਰੋਲੈਕਟਿਨ secretion ਦਾ ਵਿਰੋਧੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਵੈਸੋਪ੍ਰੇਸਿਨ (ADH) ਅਤੇ ਆਕਸੀਟੌਸਿਨ ਨੂੰ ਵੀ ਛੁਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਪੋਸਟਰੀਅਰ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਹਾਈਪੋਥੈਲੇਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਅਤੇ ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਕਲੀਨਿਕਲ ਮਹੱਤਤਾ

• ਹਾਇਪੋਥੈਲਮਸ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਵਜੋਂ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਮੱਧਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਵਾਲੇ ਜਰਾਸੀਮ (ਬੁਖਾਰ) ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਤੀਬਰ-ਪੜਾਅ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਇਹ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਡੋਪਾਮਾਈਨ-ਪ੍ਰੋਲੈਕਟਿਨ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਇਹ ਹਾਈਪੋਥੈਲੇਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਦੇ ਸਹੀ ਕੰਮ ਦੁਆਰਾ ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਕਾਸ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਇਹ ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ADH secretion ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ: ਵਿਕਾਰ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ:

• ਬਲੰਟ ਟਰੌਮਾ
• ਜਰਾਸੀਮ ਦੀ ਲਾਗ
• ਦਿਮਾਗੀ ਐਨਿਉਰਿਜ਼ਮ
• ਐਨੋਰੈਕਸੀਆ ਅਤੇ ਬੁਲੀਮੀਆ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
• ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਨੁਕਸ
• ਮਲਟੀਪਲ ਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਤੋਂ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ
• ਚਿਕਿਤਸਕ ਥੈਰੇਪੀ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਪੁੰਸਕਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ:

• ਹਾਰਮੋਨਲ ਵਿਕਾਰ (ਐਕਰੋਮੇਗਾਲੀ, ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਇਨਸਿਪੀਡਸ, ਹਾਈਪਰਪ੍ਰੋਲੈਕਟੀਨਮੀਆ, ਹਾਈਪੋਪਿਟਿਊਟਰਿਜ਼ਮ)
• ਜੈਨੇਟਿਕ ਵਿਕਾਰ (ਕਾਲਮੈਨ ਸਿੰਡਰੋਮ, ਪ੍ਰੈਡਰ-ਵਿਲੀ ਸਿੰਡਰੋਮ)
• ਕੇਂਦਰੀ ਹਾਈਪੋਥਾਈਰੋਡਿਜ਼ਮ (ਪੀਟਿਊਟਰੀ ਐਡੀਨੋਮਾ ਅਤੇ ਹਾਈਪੋਫਾਇਸਾਈਟਿਸ)
• ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਅਮੇਨੋਰੀਆ

ਹਾਈਪੋਥੈਲੇਮਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ: ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾਵੇ?

ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਭਾਵੀ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਏਗੀ:

• ਅਸਧਾਰਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ
• ਅਨਿਯਮਿਤ ਸਾਹ ਦੀ ਦਰ/ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ
• ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਚਾਨਕ ਤਬਦੀਲੀ
• ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਭਾਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ (ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਝਟਕੇ ਤੋਂ ਹੱਡੀ ਦੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸੱਟ)
• ਅਨਿਯਮਿਤ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ
• ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣਾ (ਇਨਸੌਮਨੀਆ)
• ਅਕਸਰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ (ਪੌਲੀਯੂਰੀਆ)
• ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਜਾਂ ਚਿੰਤਾ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ

ਸਿੱਟਾ

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਆਟੋਨੋਮਿਕ, ਸੋਮੈਟਿਕ, ਅਤੇ ਐਂਡੋਕਰੀਨਲ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਐਡੀਨੋਹਾਈਪੋਫਾਈਸਿਸ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਮੁੱਚੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਦੇ ਸਹੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੈ.

ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਰੀਰਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਚਾਨਕ ਅਣਜਾਣ ਚਿੰਤਾ ਜਾਂ ਅਸੁਵਿਧਾ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਹ ਅੰਡਰਲਾਈੰਗ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਤੁਰੰਤ ਕਲੀਨਿਕਲ ਮਦਦ ਲਓ।

ਹਾਈਪੋਫਿਜ਼ਲ ਪੋਰਟਲ ਸਿਸਟਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੰਭਾਵੀ ਵਿਗਾੜਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋ? ਆਪਣੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਿਰਲਾ ਫਰਟੀਲਿਟੀ ਅਤੇ ਆਈਵੀਐਫ ਕਲੀਨਿਕ 'ਤੇ ਜਾਓ ਜਾਂ ਮਾਹਿਰ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਡਾ. ਪ੍ਰਾਚੀ ਬੇਨਾਰਾ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਬੁੱਕ ਕਰੋ।

ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ:

1 ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੈ?

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਇੱਕ ਧੁੰਦਲੀ ਸਿਰ ਦੀ ਸੱਟ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵੀ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਈਪੋਥੈਲੇਮਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਅੰਡਰਲਾਈੰਗ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ (ਵਿਕਾਰ) ਤੋਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

2 ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਦਾ ਸਥਾਨ ਕੀ ਹੈ?

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਦਾ ਨਾਮ ਇਸਦੀ ਸਥਿਤੀ (ਥੈਲੇਮਸ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਪਿਆ) ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥੀ ਦੇ ਉੱਪਰ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਤਣੇ 'ਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਬੈਠਾ ਹੈ।

3 ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਸੰਭਾਵੀ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਲ ਵਿਕਾਰ (ਐਕਰੋਮੇਗਾਲੀ) ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

4 ਕਿਹੜੇ ਲੱਛਣ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਨਪੁੰਸਕਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ?

ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਸਧਾਰਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਗਾੜਾਂ ਦੇ ਆਮ ਲੱਛਣ ਹਨ, ਪਰ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।